İşçinin İş Akdini Haklı Nedenle Feshi
Giriş
İşçi ve işveren arasındaki iş ilişkisi, karşılıklı hak ve yükümlülükler çerçevesinde yürütülür. Ancak bazı durumlarda, işçi, işverenin davranışları veya işyerindeki koşullar nedeniyle iş akdini haklı nedenle feshedebilir. Bu makalede görüleceği üzere iş sözleşmesi, hangi durumlarda işçi haklı nedenle fesih edebilecektir konusunu detaylı bir şekilde ele alacağız.
işçi haklı nedenle fesih
1. Hukuki Dayanak
İşçinin iş akdini haklı nedenle feshi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işçi aşağıdaki durumlarda iş sözleşmesini derhal feshedebilir:
a. Sağlık Sebepleri
- İşin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya hayatı için tehlike oluşması.
- İşverenin veya diğer işçilerin bulaşıcı hastalığa yakalanması.
b. Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Uymayan Haller
- İşverenin işçiyi yanıltıcı davranışlarda bulunması.
- İşverenin işçiye veya aile üyelerine karşı cinsel tacizde bulunması.
- İşverenin işçiye veya aile üyelerine hakaret etmesi, tehdit etmesi.
- İşverenin işçiyi veya aile üyelerini suç işlemeye teşvik etmesi.
- İşverenin işçiye veya aile üyelerine karşı sataşması.
- İşverenin işçiye veya aile üyelerine karşı cinsel tacizde bulunması.
- İşverenin işçiye veya aile üyelerine karşı hakaret etmesi, tehdit etmesi.
c. Zorlayıcı Sebepler
- İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süreyle işin durmasına neden olan zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması.
2. Fesih Süreci
İşçi, yukarıda belirtilen haklı nedenlerden birinin ortaya çıkması halinde, iş sözleşmesini derhal feshedebilir. Fesih bildirimi yazılı olarak yapılmalı ve fesih nedeni açıkça belirtilmelidir. Ayrıca, işçi, fesih nedenini öğrendiği tarihten itibaren makul bir süre içinde fesih hakkını kullanmalıdır.
3. İşçinin Hakları
İşçi, iş akdini haklı nedenle feshettiğinde aşağıdaki haklara sahiptir:
- Kıdem tazminatı: İşçi, en az bir yıl çalışmışsa ve iş akdini haklı nedenle feshetmişse, kıdem tazminatına hak kazanır.
- Kullanılmayan yıllık izin ücretleri: İşçinin kullanmadığı yıllık izinleri varsa, bunların ücreti ödenmelidir.
- Ödenmeyen ücretler: İşçinin ödenmeyen ücretleri varsa, bunların tamamı ödenmelidir.
4. Uygulamada Karşılaşılan Durumlar
a. Ücretin Ödenmemesi
İşverenin, işçinin ücretini zamanında ve tam olarak ödememesi, işçiye iş akdini haklı nedenle feshetme hakkı verir. Bu durumda işçi, kıdem tazminatına hak kazanır.
b. Mobbing (Psikolojik Taciz)
İşyerinde işçiye karşı sistematik olarak uygulanan psikolojik baskı, yıldırma veya dışlama gibi davranışlar, işçiye iş akdini haklı nedenle feshetme hakkı tanır.
c. Cinsel Taciz
İşverenin veya diğer çalışanların işçiye karşı cinsel tacizde bulunması, işçiye iş akdini derhal feshetme hakkı verir.
5. Sonuç
İşçinin iş akdini haklı nedenle feshetmesi, iş hukukunda önemli bir konudur. İşçi, işverenin davranışları veya işyerindeki koşullar nedeniyle mağduriyet yaşadığında, haklarını korumak adına bu hakkını kullanabilecektir. Ancak, fesih sürecinin doğru bir şekilde yürütülmesi ve gerekli belgelerin düzenlenmesi önemlidir. Bu nedenle, işçilerin bu süreçte hukuki destek alması tavsiye ediyoruz.